Διανύοντας το δρόμο προς το ιστορικό Αρκάδι, στο 10ο χμ Ρεθύμνου -Αρκαδίου μπορεί  να συναντήσει κανείς ένα μικρό και  γραφικό χωριό που σε γοητεύει από τη πρώτη στιγμή που θα περπατήσεις στα στενά σοκάκια του. Πρόκειται για το χωριό  Άγιος Δημήτριος, ένα χωριό  που έχει της ρίζες του από την τουρκοκρατία αλλά και από τα βυζαντινά χρόνια, γεγονός που πιστοποιείται από την παρουσία του βυζαντινού ναού που χρονολογείται από τον 11ο αιώνα.

Ο  Άγιος Δημήτριος είναι  κτισμένος  σε υψόμετρο 110 μέτρων. Μετά την αποχώρηση των Τούρκων και την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών που επισφραγίστηκε με την συνθήκη της Λοζάνης το 1923, το χωριό αυτό  κατοικήθηκε ως επί το πλείστον από πρόσφυγες. Ένα κύμα προσφύγων κατέφτασε, λοιπόν, από τη Μικρά Ασία προσπαθώντας να κτίσει ένα καινούριο νοικοκυριό και να νιώσουν ένα  ξένο τόπο, δίκη τους πατρίδα. Με το πέρασμα των χρόνων το κατάφεραν και έτσι ο Άγιος Δημήτριος  σε λίγα μόλις χρόνια έσφυζε από ένα άλλο είδος ζωής. Κάθε πρωί αυτοί οι άνθρωποί προσπαθούσαν να στύψουν τη πέτρα και  να βγάλουν χυλό ενώ τα βράδια τα σοκάκια αντηχούσαν από τα τουμπερλέκια και τα νταούλια καθώς και τα μικρασιάτικα τραγούδια που ήταν γραμμένα για τις αλησμόνητες πατρίδες. Έτσι με το πέρασμα των χρόνων ο Άγιος Δημήτριος εξελίχθηκε σε μια οργανωμένη κοινότητα και ένα μικρό πολιτισμό…

Ξεχωριστό στολίδι του χωριού ο Ιερός ναός Αγίου Δημητρίου που χτίστηκε τον 11ο αιώνα υστέρα από σχεδιασμό του Αγίου Ιωάννη του ξένου.Χαρακτηρίζεται από σταυροειδή αρχιτεκτονική και με τα κενά ανάμεσα στα μέρη του σταυρού χτισμένα κατά σειρά ,έτσι ώστε η περίμετρος της τελικά να σχηματίζει ένα παραλληλόγραμμο. Η εκκλησία έχει επίσης ένα κυλινδρικό θόλο κι αρκετές ψηλές κάμαρες για στήριξη.

Μετά από τρία  χρόνια προσπάθειας για την ανακατασκευή του η αρχαιολογική υπηρεσία τον παρέδωσε  έτοιμο στο τέλος του 2013 υπογραμμίζοντας με αυτό το τρόπο την ομορφιά και την ακτινοβολία του και τονίζοντας την βυζαντινή τεχνοτροπία και παράδοση που αντιπροσωπεύει. Εκατοντάδες άνθρωποι τον επισκέπτονται κάθε χρόνο, και δη τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ οι κάτοικοι του χωριού με ιδιαίτερή λαχτάρα περιμένουν τα εγκαίνια του ναού που θα γίνουν σε λίγους μήνες.

Το χωριό αποτελείται από τα παλιά σπίτια πού βρίσκονται μέσα στα καλντερίμια  και που όλα χρονολογούνται από μισό αιώνα και πάνω, ενώ  γύρω από το παλιό  χωριό οι νέες γενιές κτίζουν όμορφες κατοικίες υποστηρίζοντας με αυτό το τρόπο το τόπο τους.

Στο κέντρο του χωριού  υπάρχει  και ο Ιερός ναός του Αγίου Ιωάννου ενώ έξω από αυτό είναι κτισμένος και ο Ιερός ναός της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.

Δυστυχώς λίγοι είναι οι άνθρωποι που έχουν μείνει από την παλαιά γενιά.. Μπορέσαμε και συναντήσαμε κάποιους από αυτούς που με ιδιαίτερή αγάπη και συγκίνηση μας μίλησαν για το χωριό τους, το χωριό του “τώρα” και του “χτες”.

Εκεί μας περίμενε μια θερμή υποδοχή. Η κυρία Ευαγγελία μας άνοιξε την πόρτα της μα πιο πολύ μας άνοιξε την ζεστή καρδιά της.

Μας έψησε ελληνικό καφεδάκι, μας κέρασε σπιτικό γλυκό του κουταλιού και μας έκανε να νιώσουμε από την πρώτη στιγμή πως βρισκόμαστε στο σπίτι μας. Το ίδιο έπραξε και ο σύζυγος της , ο μπάρμπα Γιάννης .

Μας μίλησαν για τη ζωή του τότε και του σήμερα, για την απλότητα της νεανικής τους ζωής που δε μπορεί να συγκριθεί με την πλούσια και σύνθετη ζωή του σήμερα!! <Το παν είναι η αγάπη και η αμοιβαία υποχώρηση.. και να μην έχει ο άνθρωπος την πονηριά μέσα του ούτε να πηγαίνει ο νους του στο κακό. έτσι ζήσαμε μαζί εξήντα χρόνια> μας είπε με ζεστή, γεμάτη αγάπη φωνή ο μπάρμπα Γιάννης.

Παρέα με τον μπάρμπα Γιάννη περπατήσαμε στα στενά σοκάκια του χωριού και με ιδιαίτερο ενθουσιασμό μας ξενάγησε σε κάθε γειτονιά του, όπου για κάθε σημείο γνώριζε να μας πει και μια ιστορία.

Παρακάτω συναντήσαμε τον μπάρμπα Αντώνη ο οποίος μας υποδέχτηκε στο σπίτι του με ένα δυνατό χαμόγελο και μια θερμή αγκαλιά. Μας κέρασε σπιτική ρακή και φρέσκα βερίκοκα από τον κήπο του. Η συζήτηση ξεκίνησε με κάποιες μαντινάδες που είπε ο μπάρμπα Αντώνης και συνεχίστηκε με διάφορες ιστορίες.< σ’ αγάπησα και νόμιζα πως βρήκα τη χαρά μου, μα εμένα εμεγάλωσε ο πόνος στη καρδιά μου>.

Ρωτήσαμε αυτούς τους ανθρώπους, τώρα που κοιτάνε πίσω στην ζωή τους κ έχουν περάσει πολλών ειδών εμπόδια, ποια είναι τα πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή και έχοντας το χέρι στην καρδιά μας είπαν.< Δυο είναι τα καλά στην ζωή, η υγεία κ η αγάπη. Η καρδιά του ανθρώπου χτυπά κ συναισθάνεται πράγματα, αυτή είχαμε για οδηγό μας. Με την καρδιά βλέπεις πιο καθαρά….την ουσία δε τη βλέπουν τα μάτια…>.

Κρατώντας αυτή τη φράση, λοιπόν, μες τη καρδιά μας, πλημμυρισμένοι από πλούσια συναισθήματα και με ένα αίσθημα ικανοποίησης ολοκληρώνουμε αυτό το μικρό μας ταξίδι στο όμορφο χωριό του Αγίου Δημητρίου…